Illinois


1. Położenie

Illinois to stan w Stanach Zjednoczonych, leżący w części regionu Midwest nazywanej regionem Wielkich Jezior.
Graniczy od północnego wschodu z jeziorem Michigan, sąsiednie stany to Wisconsin na północy, Iowa i Missouri na zachodzie, Kentucky na południu i Indiana na wschodzie.


2. Geografia

Powierzchnia Illinois jest mocno wypłaszczona, a najwyższym wzniesieniem jest Kopiec Karola (376 m n.p.m.) leżący w północno–zachodnim rogu stanu.
Prawie całą zachodnią granicę stanu wyznacza rzeka Missisipi.
System śródlądowych dróg wodnych stanu łączy Wielkie Jeziora z rzeką Missisipi i Ohio, łącząc środkowe Stany Zjednoczone z Oceanem Atlantyckim i Zatoką Meksykańską.
Klimat: kontynentalno-morski z mroźnymi zimami i obfitymi opadami śniegu, oraz z ciepłymi, wilgotnymi i czasem gorącymi latami.
Główne rzeki: Missisipi, Ohio, Illinois, Wabash, Rock, La Moine.
Podział administracyjny: Stan Illinois podzielony jest na 102 hrabstwa, z których największym, zarówno pod względem ludności, jak i powierzchni.


3. Gospodarka

Ze względu na swoje centralne położenie i rozległą sieć transportową, Illinois odgrywa ważną rolę w gospodarce kraju.
Jest kluczowym węzłem transportu ropy naftowej i gazu ziemnego w całych Stanach Zjednoczonych. Stan jest głównym producentem energii elektrycznej i ma największą liczbę
elektrowni jądrowych w kraju.

Przemysł i bogactwa naturalne
Przemysł chemiczny, maszynowy oraz spożywczy i napojów mają największy udział w wytwarzaniu produktu krajowego brutto (PKB) stanu.
Inne ważne gałęzie przemysłu obejmują rafinację ropy naftowej, wydobycie węgla i produkcję metali pierwotnych.
Illinois posiada drugie po Montanie, co do wielkości szacowane zasoby węgla w kraju. Jest też drugim po Wirginii Zachodniej producentem węgla kamiennego.
Stan posiada czwartą co do wielkości zdolność rafinacji ropy naftowej, jednak wydobycie i stan zasobów pozostają skromne.

Energia
W 2019 r. 54% energii elektrycznej w stanie Illinois wytwarzało 6 stanowych elektrowni jądrowych z 11 reaktorami.
Elektrownie węglowe były drugim co do wielkości dostawcą energii elektrycznej w Illinois w ciągu ostatniej dekady.
Jednak udział węgla konsekwentnie zmniejsza się wytwarzając 27% energii w 2019
Za pozostałą produkcję energii elektrycznej w stanie odpowiadają głównie gaz ziemny i energia wiatrowa.

Rolnictwo i hodowla
Około 75% powierzchni stanu jest wykorzystywana w celach rolniczych.
Soja i kukurydza, najważniejsze uprawy w stanie, stanowią surowiec dla wielu zakładów produkujących etanol i biodiesel.

Handel
giełda – Chicago Mercantile Exchange
port pełnomorski – Calumet Harbor w Chicago.


4. Religia

Struktura religijna w 2014 roku:
protestanci – 43%,
ewangelikalni – 20%,
katolicy – 28%,
nie wierzący – 22% (w tym: 4% agnostycy i 3% ateiści),
inne religie – 7% (w tym: muzułmanie, żydzi, prawosławni, mormoni, buddyści, świadkowie Jehowy, hinduiści, scjentyści, unitarianie uniwersaliści, New Age, bahaiści i irwingianie).
Illinois ma czwartą co do wielkości populację katolików w USA, z najsilniejszą koncentracją w Chicago, a Kościół katolicki pozostaje największą pojedynczą organizacją.
Do grup ewangelikalnych, z ponad 100 tys. członków należą: lokalne kościoły bezdenominacyjne (np. Willow Creek Community Church),
Południowa Konwencja Baptystów, Kościół Luterański Synodu Missouri, Kościoły zielonoświątkowe i Kościoły Chrystusowe. Protestantyzm głównego nurtu reprezentowany jest głównie przez Zjednoczony Kościół Metodystyczny,
Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce, Zjednoczony Kościół Chrystusa i Kościół Prezbiteriański USA. Czarni protestanci to przeważnie różne kościoły baptystyczne.
Chicago posiada drugą co do wielkości, po Nowym Jorku, społeczność muzułmańską w Stanach Zjednoczonych. Szacuje się, że metropolię Chicago zamieszkuje ponad 350 tysięcy wyznawców islamu.


5. Historia

1673 – dotarli tu francuscy odkrywcy o. Jacques Marquette i Louis Jolliet
1699 – Francuzi odkryli indiańskie przedkolonialne miasto Cahokia
1763 – Illinois przeszło na własność Wielkiej Brytanii
1809 – powstało Terytorium Illinois z gubernatorem Ninianem Edwardsem
1812 – w czasie wojny z Indianami nastąpiła ewakuacja niewielkiego Fortu Dearborn (dzisiaj w centrum Chicago), ale załoga została zmasakrowana w pobliżu przez Indian ze szczepu Potawatomi
1818 – Illinois jako 21. stan dołączyło do Unii
1825 – otwarcie kanału Erie
1837 – Chicago otrzymało prawa miejskie. Liczyło 4 tys. mieszkańców
1845 – Galena, krajowy ośrodek wydobycia ołowiu, stała się największym miastem stanu
1858 – w szeregu debat publicznych zdobył popularność adwokat ze Springfield, Abraham Lincoln
1865 – pogrzeb Lincolna w Springfield
1871 – Wielki Pożar w Chicago pochłonął większość miasta
1893 – Wystawa Światowa w Chicago zmieniła oblicze miasta
1900 – rzeka Chicago zmieniła swój bieg i zamiast nieść zanieczyszczenia metropolii do Jeziora Michigan, niosło je odtąd do Mississippi i Zatoki Meksykańskiej
1942 – 2 grudnia na University of Chicago dokonano pierwszej reakcji atomowej
1968 – studenckie zamieszki w Chicago
1974 – zakończono budowę Sears Tower, wówczas najwyższego budynku na świecie
1992 – kanały komunikacyjne pod miastem zalane zostały wodami rzeki Chicago
2001 – Boeing przeniósł siedzibę z Seattle do Chicago